Huyết áp là gì? Cách duy trì huyết áp ổn định tại nhà
Huyết áp cao và huyết áp thấp là 2 vấn đề sức khỏe được mọi người quan tâm. Người ta thường nhắc đến chỉ số huyết áp khi theo dõi sức khỏe của bạn và gia đình. Vậy huyết áp là gì? Cách duy trì huyết áp ổn định tại nhà như thế nào? Mời bạn đọc cùng tham khảo một số thông tin bổ ích qua bài viết dưới đây.
I. Huyết áp là gì?
Huyết áp là áp lực mà máu cần tác động lên thành động mạch để đưa máu đến các mô của cơ thể. Do sức co bóp của tim và sức cản của động mạch sinh ra huyết áp. Huyết áp phụ thuộc vào sức bơm của tim. Huyết áp giảm nhanh nhất khi máu lưu thông trong các tiểu động mạch và tiểu động mạch và tiếp tục giảm khi máu đi qua hệ thống mao mạch và tĩnh mạch.
Người bình thường ban ngày huyết áp cao hơn ban đêm, huyết áp giảm xuống thấp nhất vào khoảng 1-3 giờ sáng khi ngủ, huyết áp cao nhất vào lúc 8 đến 10 giờ sáng. Khi vận động tối đa, căng thẳng thần kinh hoặc xúc động mạnh sẽ làm tăng huyết áp. Ngược lại, khi cơ thể nghỉ ngơi và thư giãn, huyết áp sẽ giảm xuống.
Huyết áp được đo bằng đơn vị mi-li-mét thủy ngân (mmHg), được xác định bằng hai chỉ số, thường được viết dưới dạng một tỷ số.
II. Thế nào là huyết áp cao và huyết áp thấp?
Trên thực tế, cả huyết áp cao và huyết áp thấp đều đe dọa đến sức khỏe của người bệnh. Ai trong chúng ta cũng nên biết chỉ số huyết áp để theo dõi huyết áp của mình đang ở đâu để có thể điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt cho phù hợp.
- Huyết áp bình thường: Đối với người lớn, khi huyết áp tâm thu dưới 120 mmHg và huyết áp tâm trương thấp hơn 80 mmHg thì được gọi là huyết áp bình thường.
- Huyết áp cao: Huyết áp cao được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu lớn hơn 140 mmHg và huyết áp tâm trương lớn hơn 90 mmHg.
- Tiền cao huyết áp: là một giá trị giữa huyết áp bình thường và cao huyết áp với số đo huyết áp (huyết áp tâm thu 120-139 mmHg hoặc huyết áp tâm trương 80-89 mmHg).
- Huyết áp thấp: Huyết áp thấp được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu dưới 90mmHg bình thường hoặc dưới 25 mmHg bình thường (hạ huyết áp).
Để xác định một người có bị cao huyết áp hay không, cần dựa vào trị số huyết áp trong nhiều ngày. Vì vậy phải đo huyết áp thường xuyên, nhiều lần trong ngày, theo dõi trong nhiều ngày. Sau khi nằm 5 phút và đứng ít nhất 1 phút, nên đo huyết áp ở cả hai cánh tay. Khi cơ thể làm việc quá sức, căng thẳng, lo lắng sẽ khiến chỉ số tăng huyết áp tăng cao. Và trường hợp tiêu chảy, thể lực giảm sút, vã mồ hôi, dùng thuốc giãn mạch có thể hạ huyết áp… Do đó, chúng ta cần biết thêm về các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp.
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
Việc theo dõi chỉ số huyết áp là vô cùng quan trọng, từ đó có những điều chỉnh phù hợp cho sức khỏe. Tuy nhiên, huyết áp không phải lúc nào cũng ổn định mà còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Vậy các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp là gì? Có hai yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến huyết áp chính là yếu tố bên trong và yếu tố bên ngoài cơ thể:
1. Yếu tố bên trong
- Sự co bóp của tim: Là yếu tố ảnh hưởng rất nhiều đến huyết áp. Tốc độ của nhịp tim có ảnh hưởng trực tiếp đến huyết áp. Tim đập càng nhanh thì áp lực máu lên thành động mạch càng lớn, huyết áp càng tăng và ngược lại.
- Sức cản động mạch: Động mạch giãn ra tốt và máu lưu thông dễ dàng hơn, giúp ổn định huyết áp. Nếu thành mạch kém đàn hồi hoặc có mảng xơ vữa thì máu lưu thông khó khăn hơn. Do đó, sức cản của động mạch càng lớn thì nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp càng lớn.
- Thể tích máu: Lượng máu vào cơ thể ít, không đủ để tạo áp lực lên thành mạch, dễ xảy ra tình trạng tụt huyết áp. Nếu cơ thể mất nhiều máu dẫn đến lượng máu cung cấp cho toàn bộ cơ thể không đủ thì huyết áp sẽ bị tụt xuống.
2. Yếu tố bên ngoài
- Tư thế ngồi: Đã được khoa học chứng minh rằng tư thế ngồi hay đứng đều ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp trung bình của mọi người. Đây là yếu tố mà ít ai ngờ tới và thường xuyên gặp phải. Tư thế ngồi không đúng có thể khiến máu khó lưu thông dẫn đến huyết áp không ổn định.
- Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt: Chế độ ăn uống hàng ngày không chỉ ảnh hưởng đến huyết áp mà còn ảnh hưởng đến nhiều bệnh lý khác. Ăn mặn, ăn nhiều dầu mỡ, uống nhiều rượu bia, cà phê, thuốc lá… Điều này có thể dẫn đến xơ cứng thành mạch và tăng huyết áp.
- Sinh hoạt không điều độ, áp lực công việc nhiều, thường xuyên thức khuya, ít vận động… cũng là một nguyên nhân khiến huyết áp không ổn định. Thời đại ngày nay, con người luôn bận rộn và phải đối mặt với những áp lực nặng nề khiến huyết áp không ổn định.
IV. Làm thế nào để duy trì huyết áp bình thường?
1. Tập thể dục thường xuyên để có sức khỏe tốt
Mỗi ngày bạn nên dành 30 – 40 phút cho các bài tập thể dục lành mạnh như: yoga, bơi lội, chạy bộ, đạp xe… Nên duy trì thường xuyên bạn sẽ có được thân hình săn chắc, không tỳ vết. Kiểm soát tốt cân nặng giúp ổn định huyết áp.
2. Thiết lập một chế độ ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cân nặng, từ đó ảnh hưởng đến huyết áp. Duy trì một chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết và hạn chế chất béo, dầu mỡ, muối rất tốt cho sức khỏe. Chọn thực phẩm giàu canxi, kali hoặc vitamin A, C và D để giúp giữ huyết áp của bạn ở mức bình thường.
3. Duy trì tâm lý thoải mái, ổn định
Buồn bã, lo lắng hoặc tức giận thường khiến tim không khỏe mạnh, có liên quan đến huyết áp cao. Học cách tiết chế cảm xúc và luôn giữ tâm lý thoải mái, lạc quan, vui vẻ để giảm bớt những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
4. Thường xuyên theo dõi huyết áp tại nhà
Để theo dõi và kịp thời phát hiện khi tăng hoặc giảm huyết áp là gì? Đó chính là thường xuyên đo huyết áp tại nhà. Nếu không quá bận rộng thì bạn nên đến cơ sở khám y tế định kỳ, nếu không bạn có thể trang bị cho mình một chiếc máy đo huyết áp để sử dụng khi cần thiết.
Hy vọng với những thông tin mà faberge-exhibition.com chia sẻ trong bài viết trên đã giúp bạn nắm được khái niệm huyết áp là gì cũng như cách để duy trì huyết áp ổn định. Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm và theo dõi bài viết!